Unicode
ရန်ကုန်မြို့ တည်ခဲ့ တာဟာ ခုဆိုရင် နှစ်ေ ပါင်း(၂၆၀)ကျော်ရှိခဲ့ပါပြီ။ ရန်ကုန်လို့ ဖြစ်မလာခင်ကတံငါရွာလေး တစ် ရွာမျှသာ ..နောက် ဒဂုံမြို့ ။
အလောင်းမင်းတရားဒဂုံကိုသိမ်းပို က်ချိန်မှာဒဂုံမြို့ဟာ တောထနေပါပြီ။ ခြုံ နွယ်တွေကို ရှင်းလင်းပြီး ရန်ကုန်မြို့ကို တည်ထားခဲ့ပါတယ်။
မေလ၂ရက် ၁၇၅၅ (သက္ကရာဇ် ၁၁၁၇၊ကဆုန်လပြည့်ကျော် ရရက် ကြာသပတေးနေ့) မှာ ရန်ကုန်မြို့ကို (၇)ရက်တည်းနဲ့ အပြီးတ ည်ဆောက်ခဲ့ပါတယ်။
(၇)ရက်နဲ့ အပြီးတ ည်ဆောက် ခဲ့ပေမယ့် ဖြစ်ကတတ်ဆန်း လုပ်ခဲ့တာတော့မဟုတ်ပါဘူး။
ကျုံး၊မြောင်း ၊ပြအိုး၊ တံခါး စတဲ့ မြို့အင်္ဂါတွေပါတဲ့ “သစ်မြို့”တစ်ခုပါ။
ရန်အပေါင်း ကုန်စ င်အောင် လုပ်ဆောင် ခဲ့တဲ့မြို့ဖြစ်လို့ “ရန်ကုန်” လို့သမုတ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲ့ဒီအချိန်က ရန်ကုန်မြို့သစ်မှာ ရပ်ကွက်(၈)ခု ရှိပြီး လူဦးရေ တစ်သောင်းခန့် နေထိုင်ခဲ့ ကြပါတယ်။
အလောင်းမင်းတရား ရဲ့ ရန်ကုန်မြို့မှာ ဆိပ်ကမ်းနှစ်ခု ရှိပါတယ်။”ဘုရင့်သင်္ဘောဆိပ်”နဲ့ “တရုတ်သင်္ဘောဆိပ်” လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ရန်ကုန်ကို သင်္ဘောတွေ
ဆိုက်က ပ်ပြီဆိုရင် ပါလာတဲ့ သင်္ဘောသား အရေအ တွက်၊ ကုန်ပစ္စည်း၊လက်နက် စတဲ့စာရင်းကို အတိအကျပေး ရပါတယ်။
သင်္ဘောပေါ် တက်စစ်လို့ စာရင်း မကိုက်ရင် သေချာအရေး ယူမှုပြု လုပ်ပါတယ်။ သင်္ဘောက ချတဲ့ကုန်ပစ္စည်းအတွက် ဆယ်ရာခိုင်နှုန်း အခွန်စည်းကြပ် ပါတယ်။
သင်္ဘောသားတွေအတွက်လည်း လုံခြုံရေးအပြည့်အဝ ယူပေးထားပါတယ်။
ရန်ကုန်မြို့ မီးဘေးအန္တရာယ် အတွက်လည်း အထူးကြပ်မတ်ထားပါသေးတယ်။ မီးဖိုထဲထိဝင် ကြက်မွှေးနဲ့ သေချာ စစ်ဆေးပါတယ်။
မီးလောင်ခဲ့ရင်တော့ ရပ်ကွက်လူကြီးကိုပါ အရေးယူစေပါတယ်။ ၁၈၅၂ မှာ အင်္ဂလိပ်တို့က ဒုတိယအင်္ဂလိ ပ်-မြန်မာစစ်ပွဲဆင်နွှဲပြီး အောက်မြန်မာနိုင်ငံကို
သိမ်းပိုက်တာကြောင့်ရန်ကုန်မြို့လည်းကိုလိုနီနယ်ချဲ့လက်အောက်ရောက်ခဲ့ရပါတယ်။ဗြိတိသျှတွေဟာ ရန်ကုန်မြို့ကိုတည်ဆောက်ရာမှာပန်းခြံထားရှိမယ့်
နေရာတွေကိုလည်းအကွက်ရိုက်ပြီးစီစဉ်ထားရှိခဲ့ပါတယ်။ Crdမောင်သွေးချွန်၏ အတုမရှိမော်ကွန်း တက္ကသိုလ်ခင် မောင်ဇော်၏မြို့တော်တစ်ခွင်
Crd
Zawgyi
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ တည္ခဲ့ တာဟာ ခုဆိုရင္ ႏွစ္ေ ပါင္း(၂၆၀)ေက်ာ္ရွိခဲ့ပါၿပီ။ ရန္ကုန္လို႔ ျဖစ္မလာခင္က တံငါ႐ြာေလး တစ္ ႐ြာမွ်သာ ..ေနာက္ ဒဂုံၿမိဳ႕ ။
အေလာင္းမင္း တရား ဒဂုံကိုသိမ္းပို က္ခ်ိန္မွာဒဂုံၿမိဳ႕ဟာ ေတာထေနပါၿပီ။ ၿခဳံ ႏြယ္ေတြကို ရွင္းလင္းၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို တည္ထားခဲ့ပါတယ္။
ေမလ ၂ရက္ ၁၇၅၅ (သကၠရာဇ္ ၁၁၁၇၊ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ ရရက္ ၾကာသပေတးေန႔) မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို (၇)ရက္တည္းနဲ႔ အၿပီးတ ည္ေဆာ က္ခဲ့ပါတယ္။
(၇)ရက္နဲ႔ အၿပီးတ ည္ေဆာက္ ခဲ့ေပမယ့္ ျဖစ္ကတတ္ဆန္း လုပ္ခဲ့တာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။က်ဳံး၊ေျမာင္း ၊ျပအိုး၊ တံခါး စတဲ့ ၿမိဳ႕အဂၤါေတြပါတဲ့ “သစ္ၿမိဳ႕”တစ္ခုပါ။
ရန္အေပါင္း ကုန္စ င္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့တဲ့ၿမိဳ႕ျဖစ္လို႔ “ရန္ကုန္” လို႔သမုတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သစ္မွာ ရပ္ကြက္(၈)ခု ရွိၿပီး လူဦးေရ တစ္ေသာင္းခန႔္ ေနထိုင္ခဲ့ ၾကပါတယ္။
အေလာင္းမင္းတရား ရဲ႕ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဆိပ္ကမ္းႏွစ္ခု ရွိပါတယ္။”ဘုရင့္သေဘၤာဆိပ္”နဲ႔ “တ႐ုတ္သေဘၤာဆိပ္” လို႔ ေခၚပါတယ္။ ရန္ကုန္ကို သေဘၤာေတြ
ဆိုက္က ပ္ၿပီဆိုရင္ ပါလာတဲ့ သေဘၤာသား အေရအ တြက္၊ ကုန္ပစၥည္း၊လက္နက္ စတဲ့စာရင္းကို အတိအက်ေပး ရပါတယ္။
သေဘၤာေပၚ တက္စစ္လို႔ စာရင္း မကိုက္ရင္ ေသခ်ာအေရး ယူမႈျပဳ လုပ္ပါတယ္။ သေဘၤာက ခ်တဲ့ကုန္ပစၥည္းအတြက္ ဆယ္ရာခိုင္ႏႈန္း အခြန္စည္းၾကပ္ ပါတယ္။
သေဘၤာသားေတြအတြက္လည္း လုံၿခဳံေရးအျပည့္အဝ ယူေပးထားပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မီးေဘးအႏၲရာယ္ အတြက္လည္း အထူးၾကပ္မတ္ထားပါေသးတယ္။ မီးဖိုထဲထိဝင္ ၾကက္ေမႊးနဲ႔ ေသခ်ာ စစ္ေဆးပါတယ္။
မီးေလာင္ခဲ့ရင္ေတာ့ ရပ္ကြက္လူႀကီးကိုပါ အေရးယူေစပါတယ္။ ၁၈၅၂ မွာ အဂၤလိပ္တို႔က ဒုတိယအဂၤလိ ပ္-ျမန္မာစစ္ပြဲဆင္ႏႊဲၿပီး ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံကို
သိမ္းပိုက္တာေၾကာင့္ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လည္းကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္ေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ၿဗိတိသွ်ေတြဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကိုတည္ေဆာက္ရာမွာပန္းၿခံထားရွိမယ့္
ေနရာေတြကိုလည္းအကြက္႐ိုက္ၿပီးစီစဥ္ထားရွိခဲ့ပါတယ္။ Crdေမာင္ေသြးခြၽန္၏ အတုမရွိေမာ္ကြန္း တကၠသိုလ္ခင္ ေမာင္ေဇာ္၏ၿမိဳ႕ေတာ္တစ္ခြင္
Crd
